არაბეთის გაერთიანებული ემირატები შეუერთდა ჩინურ პროექტს მთვარეზე ბაზის შესაქმნელად

[Magdalena]

არაბთა გაერთიანებული საამიროები შეუერთდა ჩინეთის მთვარის პროექტს „მთვარის კვლევის საერთაშორისო სადგური“, რომელიც მიზნად ისახავს მთვარის სამხრეთ პოლუსზე ბაზის აშენებას. მთვარეზე დაბრუნებისთვის სწრაფვა ჩინეთის მთვარის პროგრამასა და NASA-ს მიერ დაფინანსებულ პროგრამა Artemis-ს შორის ძალებს იკრებს. 

 

დაგეგმილი საერთაშორისო მთვარის კვლევის სადგურის რენდერი. წყარო: CNSA 

არაბეთის გაერთიანებული ემირატების ეროვნული უნივერსიტეტი გახდა ჩინეთის ერთ-ერთი პარტნიორი მთვარის კვლევის საერთაშორისო სადგურის (ILRS) პროექტში. პროექტის მიზანია 2030-იანი წლების შუა პერიოდისთვის მთვარის სამხრეთ პოლუსთან მუდმივად დასახლებული ბაზის აშენება. გასულ კვირას ასტრონომიისა და კოსმოსური მეცნიერებების არაბული კავშირის კონფერენციაზე შარჯას უნივერსიტეტსა და ჩინეთის ღრმა კოსმოსის კვლევის ლაბორატორიას (DSEL) შორის გაფორმდა თანამშრომლობის შესახებ მემორანდუმი. 

ორივე მხარე გეგმავს თანამშრომლობას და მონაცემთა გაცვლას „მთვარის თეორიებისა და სხვა კოსმოსური საკითხების“ სფეროში. ამავდროულად, ჩინეთი იწვევს ყველა არაბულ ქვეყანას, რათა შეუერთდნენ პროექტს. ჩინეთის ხელმძღვანელობით ILRS-ის მონაწილეთა საერთო რაოდენობა ათზე მეტს მიაღწევს. რუსეთის გარდა ივლისიდან ILRS-ს შეუერთდნენ ვენესუელას, სამხრეთ აფრიკის, აზერბაიჯანის, პაკისტანისა და ბელორუსის ეროვნული კოსმოსური სააგენტოები. შედარებისთვის, NASA-ს მთვარის პროგრამა Artemis Accords-ის პროექტის ფარგლებში უკვე 32 ქვეყანაა გაერთიანებული. 

ILRS-მა ასევე მოიზიდა არასამთავრობო ორგანიზაციები, მათ შორის აზია-წყნარი ოკეანის კოსმოსური თანამშრომლობის ორგანიზაცია, ტაილანდის ასტრონომიული კვლევის ეროვნული ინსტიტუტი, მთვარის ობსერვატორიების საერთაშორისო ასოციაცია (ILOA) აშშ-დან და სტარტაპი nanoSPACE შვეიცარიიდან. ჩინეთის მთვარის კვლევის პროგრამის მთავარი კონსტრუქტორისა და DSEL-ის აღმასრულებელ დირექტორ Wu Weiren-ის თქმით ILRS-ის პარტნიორთა სიაში შედის არაბთა გაერთიანებული ემირატები, არგენტინა და ბრაზილია, რომლებმაც აპრილში ხელი მოაწერეს თანამშრომლობის შეთანხმებას ან განზრახვის წერილს ჩინეთთან. 

უამრავ ქვეყნებთან - პროექტის პოტენციურ მონაწილეებთან მოლაპარაკებების დროს ჩინეთი მიესალმება "ყველა სააგენტოს, არასამთავრობო ორგანიზაციას და ინდივიდს, ვისაც შეუძლია შეუერთდეს ILRS-ს ნებისმიერ ეტაპზე და ნებისმიერ დონეზე", - განაცხადა ვუ ვეირენმა მიმდინარე წლის აპრილის ბოლოს ჰეფეიში გამართულ კონფერენციაზე. 

ასოციაცია ILOA-ს თავმჯდომარე Steve Durst-ის თქმით მიუხედავად იმისა, რომ აშშ ლიდერობს მთვარეზე დაბრუნების რბოლაში, ჩინურ მიდგომას აქვს უპირატესობა. Artemis Accords-ს დიდი წარმატება ჰქონდა ეროვნულ დონეზე, მაგრამ მისი ფარგლები შეიძლება გაფართოვდეს სამოქალაქო კოსმოსური სააგენტოებიდან უფრო ფართო მთვარის საზოგადოებამდე დემოკრატიულ საფუძველზე, ისევე, როგორც ჩინეთი უხსნის გზას თავის ინიციატივაში არასამთავრობო ორგანიზაციებს მონაწილეობისთვის“, - განაცხადა Durst-მა. „თუკი დამოუკიდებელ ორგანიზაციებს ან თუნდაც ინდივიდებს მიეცათ საშუალება შეუერთდნენ Artemis Accords-ს, ჩვენ გვირჩევნია ხელი მოვაწეროთ მას, სანამ ILRS მსგავს ნაბიჯს გადადგამს და ჩვენ ვიმედოვნებთ ამის გაკეთებას, როგორც კი შესაძლებლობა გაჩნდება“. 

როგორც აშშ-მ, ასევე ჩინეთმა განაცხადეს, რომ მათი პროგრამები ღიაა ყველა ქვეყნისთვის გამონაკლისის გარეშე. მიუხედავად იმისა, რომ Wolf Amendment-ი კრძალავს NASA-ს ჩინეთთან ორმხრივ თანამშრომლობაში შესვლას, მრავალმხრივი თანამშრომლობა დასაშვებია. გასულ თვეში NASA-ს კომუნიკაციების განყოფილების ხელმძღვანელმა ტიფანი ტრევისმა განაცხადამ რომ სააგენტო Artemis Accords-ში ჩინეთის პოტენციური მონაწილეობისთვის "კარს ღიას დატოვებს". 

ვაშინგტონში არსებულ ანალიტიკურ ცენტრ Secure World Foundation-ის წარმომადგენელ Brian Weeden-ის თქმით ჩინეთი არ იყო გამორიცხული Artemis Accords-ის ხელმოწერისგან. ”პოლიტიკურად რთულია, მაგრამ კანონში არაფერია ნათქვამი, რომ მათ ამის გაკეთება არ შეუძლიათ და ვფიქრობ, NASA თანახმა იქნება, თუ ჩინეთი ამ ნაბიჯს გადადგამს”, - განაცხადა Weeden-მა. 

https://tinyurl.com/2rwfkf8f