NASA-მ წარადგინა საცხოვრებელი მოდულები მთვარისა და მარსის მისიებისთვის - ასტრონავტები მათში 30-დან 1200 დღემდე იცხოვრებენ

[Magdalena]

NASA-მ განაცხადა მთვარისა და მარსის მისიებისთვის განკუთვნილი საცხოვრებელი მოდულების შესახებ, რომლებშიც ასტრონავტები ათასზე მეტ დღეს გაატარებენ. პირველი მოდული, სახელწოდებით Surface Habitat (SH) ცენტრალურია მთვარის მისია Artemis-ში, რადგან იგი იქნება ასტრონავტების ძირითადი საცხოვრებელი. SH შეძლებს ორი ადამიანის მონაწილეობით 30-დღიანი მისიის მხარდაჭერას, აგრეთვე იგი გათვლილია ოთხამდე ადამიანის მოკლე დროით განთავსებისთვის, მაგალითად ეკიპაჟის ცვლილების დროს. 

 

ფოტოს წყარო: NASA 

SH განთავსდება მისია Artemis-ის დაშვების ადგილთან ახლოს. მოსალოდნელია, რომ მთავარეზე ერთდროულად იმუშავებს ოთხი ასტრონავტი: ორი მათგანი იცხოვრებს SH-ში, ორიც - მატერიალურ-ტექნიკური უზრუნველყოფის ხომალდში. დასაშვებ პლატფორმასა და SH-ს შორის ტრანსპორტირება განხორციელდება მთვარემავალით. NASA გეგმავს SH-ის განვითარებას ისე, რომ მან შეძლოს ეკიპაჟის ოთხი წევრის საცხოვრებელი პირობებით უზრუნველყოფა 60 დღის განმავლობაში, ასევე გაუძლოს მოდულის უმოქმედობის ხანგრძლივ პერიოდს. 

 

გარდა ამისა, SH იმუშავებს, როგორც მთვარის ხომალდის სიცოცხლის უზრუნველყოფის სისტემა. ასეთ შემთხვევაში მთვარის ხომალდი მიუერთდება SH-ს და გადატუმბავს მასში საყოფაცხოვრებო პროდუქტებსა და კონდენსატს. მათი გადამუშავების შედეგად მიღებული გაზი და წყალი, რომელიც ასტრონავტებს სიცოცხლეს შეუნარჩუნებს, უკან ხომალდში დაბრუნდება. გარდა ამისა, SH-ს მოუწევს გაუძლოს ხანგრძლივ პერიოდს ჩრდილში ყოფნისას, რომელიც ას დღეზე მეტ ხანს გაგრძელდება. 

 

SH იმუშავებს საბაზისო ბანაკ NASA Artemis Base Camp-თან ერთად. კოსმოსური სააგენტო დადებითად აფასებს Artemis-ის პროგრამის შესაძლებლობებს მთვარეზე ასტრონავტების გატარებული დროისა და მუშაობის ეფექტურობის გაზრდის მიზნით. მისია Artemis-ისთვის გამოყენებული იქნება მთვარის სამხრეთი პოლუსი, სადაც ნათელი დღეები გრძელდება 200 დღემდე. შედარებისთვის, Apollo-ს ასტრონავტებს უწევდათ ეკვატორზე ყოფნისას 14 დღით დაკმაყოფილებულიყვნენ და ამ ვადის ამოწურვისთანავე დედამიწაზე დაბრუნებულიყვნენ. 

 

ეს ყველაფერი NASA-ს ხელს შეუწყობს მარსის მისიებისთვის მომზადებაში და შესაძლებელს გახდის მთვარეზე მარსის მისიების მოდელირებას ახალ მოდულ Mars Transit Habitat-ში (MTH) მუშაობით. სასწავლო ეტაპის დროს ეკიპაჟი დაუკავშირდება MTH-ს პირდაპირ ან ორბიტაზე მოძრავ მთვარის კოსმოსურ სადგურ Lunar Gateway-ის მეშვეობით. შემდეგ ასტრონავტები მთვარის ზედაპირზე დაეშვებიან და იქ ისე იმუშავებენ, თითქოს მარსზე მუშაობდნენ. სამუშაოს დასრულების შემდეგ ასტრონავტები დაბრუნდებიან MTH-ში და შემდეგ - დედამიწაზე. 

 

ჯამში SH-ის კონსტრუქციის ზოგიერთი მახასიათებელი, როგორიცაა დასვენების რეჟიმი, მტვრისგან დაცვა, ენერგიის გამომუშავება და შენახვა, გამოყენებული იქნება მარსზე მომავალ მისიებში. NASA-მ ასევე განაცხადა, რომ MHT გადაიყვანს ეკიპაჟის ოთხ წევრს 1200 დღის განმავლობაში მარსამდე და უკან. მარსის მისიის დროს ეკიპაჟთან კომუნიკაცია გართულდება ხანგრძლივი დაგვიანებით 24 წუთამდე. ასევე, NASA-ს ინჟინრებს მოუწევთ ისეთი პრობლემების გადაჭრა, რომლებიც დაკავშირებულია საცხოვრებელი მოდულების უმოქმედობასთან ასტრონავტების არყოფნის დროს. 

 

NASA-ს ახალი დეტალები ასტრონავტების საცხოვრებელი მოდულების შესახებ კოსმოსის სამომავლო კვლევის იმედებს იძლევა. ასეთი რთული სისტემების შექმნა მოითხოვს უზარმაზარ ძალისხმევას, მოწინავე ტექნოლოგიებს და რესურსებს, თუმცა შედეგები ღირს ყველანაირ ძალისხმევად, რადგან ისინი გვაახლოებენ კაცობრიობის უდიდეს მიღწევებთან - სხვა პლანეტების შესწავლასა და სამყაროს სიღრმისეულ აღქმასთან. 

https://tinyurl.com/2wymswj4